ارزش و قیمت دو عبارتی هستند که بعضاً هم معنا فرض می شوند و برایمان فرق نمی کند که از کدام استفاده کنیم، امروز می خواهم رابطه این دو واژه با هم و و اثرگذاری شان بر یکدیگر را بررسی کنیم.
ارزش چیست؟
ارزش مقوله ای نسبی است و نشان دهنده اهمیت و نیاز شخص به کالا، خدمت و یا هرچیزی است که مورد معامله قرار می گیرد.
مثلاً خدماتی مثل بنایی، کفاشی و نقاشی و رانندگی و… ارزشی در دلشان دارند که افراد متقاضی آن هستند و وجود این تقاضا منجر به عرضه شده است.
به عبارت ساده تر یک لیوان آب خنک و گوارا برای فردی که در دل کویر گم شده است ارزشش بیش از ارزش همان لیوان آب برای من در هنگام نوشتن این مطلب است.[box]
تفاوت ارزش ها در دید و نظر افراد مختلف سبب می شود که همزمان یک نفر کالا و یا دارایی را بفروشد و نفر مقابل بخرد. [/box]
بازارها چگونه شکل می گیرند؟
با تامل در در جمله باکس بالا در می یابیم که بازارها تنها به دلیل نسبی بودن ارزش ها شکل می گیرند زیرا همیشه افرادی وجود دارند که کالا و یا خدمتی را می خواهند و افرادی نیز این کالا و خدمات را ارائه می دهند.
قیمت چیست؟
قیمت نماینده ای از ارزش است اما همیشه ارزش را به صورت تمام و کمال در بر نمی گیرد، گاهی قیمت بیش از ارزش و گاهی کمتر از ارزش است.
اگر قیمت کالا یا خدمتی مساوی ارزش آن باشد می گوییم قیمت منصفانه است اما اگر بیشتر یا کمتر باشد می گوییم حباب داریم .(در مورد حباب در ادامه بیشتر صحبت می کنیم.)
مثلاً وقتی ساختمانی می خرید و قیمتی برای ساختمان می پردازید ارزشی را مد نظر دارید که حاضر شده اید برای کسب آن ارزش، قیمتش را بپردازید.
حال یک نفر منزل مسکونی را برای سکونت و یک نفر برای اجاره می خرد پس ارزش یک ملک با توجه هدف افراد از خرید آن می تواند از نظر افراد متفاوت باشد پس در قیمت مشخصی هم می تواند خریدار وجود داشته باشد و هم فروشنده
رابطه قیمت و ارزش
با این تفاسیر دریافتیم که قیمت دنباله رو و پیرو ارزش است. اگر کالا یا محصولی قیمتش افزایش یابد به این معناست که ارزشش از نظر افراد متفاوت با دیروز است و در نتیجه پول که ابزاری برای مبادله است روی ارزش موجود قیمت می گذارد.
به عبارت ساده تر من ارزشی برای آپارتمانم متصورم و خریدار هم ارزشی برای آن در نظر دارد؛ اگر فهم ما از ارزش آپارتمان نزدیک به هم باشد قیمتی که حاضر به معامله در آن می شویم نماینده ای خوبی از ارزش در قرار داد خواهد بود.
قیمت لزوماً مساوی با ارزش نیست زیرا قیمت جنسش کمی و ارزش جنسش کیفی است همچنین از طرفی به دلیل نانوشته بودن ارزش و وابسته بودن آن به فهم و درک افراد از وضع موجود، قیمت قابل دستکاری است.
پس تغییر قیمت همیشه به منزله تغییر ارزش نیست اما اگر ارزش تغییر کند قیمت به ناچار دیر یا زودمجبور به تغییر خواهد بود، چرا که قیمت جوهره وجودی اش از ارزش نشأت گرفته است و ناچار است که دنباله رو ارزش باشد.
چرایی این مورد به وجود افراد هوشمنددر بازار برمی گردد، زیرا افراد اگر کالایی با ارزشتر از قیمت آن باشدآنقدر خریدار زیاد می شود تا با کاهش عرضه قیمت واقعی شود. این مورد با افزایش قیمت دلار در کشور ما کاملاً قابل لمس است.
نحوه محاسبه ارزش و قیمت سکه پارسیان
حباب قیمتی چیست؟
اگر قیمت نماینده خوبی از ارزش نباشد حباب قیمتی رخ می دهد، حباب به چه معناست؟ حباب یعنی قیمت نمی تواند به خوبی ارزش را منعکس کند. در بازاری مثل بازار سکه این امر به وضوح قابل مشاهده است.
مثلاً برای محاسبه ارزش ذاتی سکه طلا، [box]قیمت طلا جهانی ضربدر مقدار طلا استفاده شده در هر سکه ضربدر قیمت دلار بعلاوه هزینه ضرب و مالیات [/box]ارزش سکه را حساب می کنند.
اما قرار نیست ارزشی که محاسبه کردیم برابر با قیمتی باشد که در بازار در حال معامله است چرا که قیمت سکه می تواند دارای حباب شده باشد و حباب می تواند مثبت یا منفی باشد.
حباب مثبت و حباب منفی
حباب مثبت به این معناست که قیمت بیش از ارزش ذاتی و انتظاری است به این معنا که اگر حساب کردیم و سکه 1 میلیون 600 هزار تومان می ارزید و 2 میلیون تومان معامله می‌شود سکه دارای حباب مثبت است؛ اما حباب منفی یعنی قیمت کمتر از ارزش و مثلاً شما ارزش سکه را 2 میلیون تومان تخمین زده اید اما 1 میلیون و 600 هزار تومان معامله می شود.
از آنجایی که گفته شد ارزش امری نسبی است و همینطور تنها یک عدد ثابت نیست پس شکل گیری حباب ثمره متفاوت بودن ارزش از دیدگاه افراد مختلف است.
گاهی افراد با تصور اینکه حباب قیمتی بدون منطق است اقدام به قیمت گذاری می کنند و سعی می کنند بازار را کنترل کنند و البته موفق هم نمی شوند.
چرا قیمت گذاری دستوری محکوم به شکست است؟
علت این امر این است که وقتی ارزش از قیمت پیشی گرفت به هیچ قیمتی نمی توان جلوی افزایش قیمت را گرفت، فرض کنید ارزش یا قدرت خرید دلار 10 هزار تومان شده باشد و دلار در بازار به صورت دستوری 4200 تومان قیمت گذاری شود اگر کل موجودی خزانه کشور را هم در این قیمت عرضه کنیم باز هم خریدار وجود دارد.
فرض کنید شما سکه طلایی دارید و ارزش آن ده هزار تومان است و شما آن را 4200 تومان می فروشید، با اینکار عملا شما دارایی خود را حراج کرده اید و به خریدار یارانه داده اید تا بتواند سکه ای که ده هزار تومان می ارزد را با 4200 تومان بخرد.
علل قیمت گذاری دستوری می تواند ناشی از تمایل دولت ها برای کنترل یا به تأخیر انداختن تورم باشد زیرا وقتی پول ملی کالای خارجی را با قیمت ارز یارانه ای می خرد عملاً تورم به تأخیر می افتد و یارانه ارزی پرداخت می شود.
یارانه چیست؟
یارانه یعنی به افرادی که نمی توانند قیمت کالا یا خدمتی را بپردازند کمک کنیم تا بتوانند آن کالا و خدمت را با قدرت خرید خود به دست آورند.
یارانه در کل چیز بدی نیست اما نحوه تخصیص آن خیلی مهم است در حال حاضر یارانه را به جای اینکه به مصرف کننده بدهیم که ذینفع اصلی است با دادن یارانه ارزی به تجار و وارد کنندگان عملاً علاوه بر اینکه منابع ارزی را از بین می بریم در عمل نیز این یارانه هیچ وقت به دست مصرف کننده نهایی نمی رسد و دلال با استفاده از رانت قیمتی ایجاد شده کالا را به قیمت آزاد می فروشد.
چرا؟
زیرا افراد با خرید دلار می توانند دنیایی از کالاهای خارجی را به کسری از قیمت تولید داخل وارد و به بازار عرضه کنند.
راه حل چیست؟
ارزش را بفهمیم و در هر خرید یا فروشمان دقت کنیم که رابطه قیمت با ارزش انتظاری ما چگونه است؟ اگر قیمت بیش از ارزش است موقعیتی برای فروش فراهم شده و اگر ارزش بیش از قیمت است موقعیت خرید رخ داده است.
البته توجه داشته باشید که قبل از اقدام به هر عملی باید ارزش مد نظر شما پایه و اساس منطقی داشته باشد.
چگونه با مقایسه ارزش و قیمت می توان ثروتمند شد؟
اگر بتوانیم ارزش ها را محاسبه کنیم تقریباً کار تمام است چون می توانیم قیمت ها را از بازار دریافت کنیم و با مقایسه ارزش محاسبه شده و قیمت بازار به سرمایه گذاری در هر زمینه ای بپردازیم.
افرادی که درک نمی کنند چرا قیمت ها بالا و پایین می رود به صورت بنیادی رابطه ارزش و قیمت را نمی دانند. از همین‌رو اگر بگویند فعالیت در بازارها قمار بازی است نمی توان به آن ها خرده ای گرفت چون اساس و بنیان را نمی دانند و متوجه نیستند که چه چیزی در حال رخ دادن است.
نکات سرمایه گذاری در بازار ها متفاوت است اما کلیت کار به همین شکل خواهد بود.
دیدگاه ها