تشویق، تنبیه و استفاده به جا از آن یکی از مواردی است که در نحوه برخورد هر بالادستی با زیردستانش می بایست مد نظر قرار بگیرید.

اولین موقعیتی که در آن تشویق و تنبیه صورت می‌گیرد خانواده است.

پس مهم است که بتوانیم جایگاه تشویق و تنبیه را مشخص کنید چون تشویق و تنبیه همچون تیغه های دو لبه شمشیر هستند و هر حرکت اشتباه می‌تواند به ضرر شما تمام شود.

پس سعی کنیم از این دو ابزار به درستی بهره بگیریم.

تشویق جایگاه بهتری نسبت به تنبیه دارد چون هم مؤثرتر است و هم دو طرف از ابن برخورد راضی هستند.

وقتی می‌خواهیم سبب پیشرفت و یا ایجاد تغییری در یک فرد شویم چه بهتر است که با تشویق و مشخص کردن جایزه برای رسیدن به هدف این کار صورت گیرد تا با تهدید و تنبیه.

در مدرسه شاهدیم که همیشه افرادی که حد نصاب لازم را در دروس کسب نمی‌کنند تنبیه می‌شوند و تنها برترین فرد و یا در اصطلاح نفر اول تشویق می‌شود.

برترین بودن سخت است و سعی و تلاش زیادی می‌طلبد که به دلایل مختلف رسیدن به آن مشکل‌تر از جزء بهترین‌ها بودن است. پس اگر به جای یک نفر یک گروه مشخص تشویق شوند این خود می‌تواند انگیزه را در دانش آموز بیشتر کند.

تشویق برترین فرد سبب می‌شود تا بعضی از دانش آموزان تمام سعی و تلاش خود را بکنند ولی به دلیل وجود افراد بالاتر هیچ‌گاه نفر برتر نشوند، بعد از مدتی شکست‌ها می‌تواند سبب دل‌زدگی نوجوان شود پس اگر نوجوان نمره زیر 20 و نزدیک به نمرات برترین فرد کسب نکرد او را سرزنش نکنید.

20 تنها نمره قابل کسب و عالی نیست، این شد که نظام آموزش رو به تغییر آورد و از کمی بودن به کیفی بودن تغییر شکل داد و نمرات به صورت عالی، خوب، متوسط و نیاز به کار دارد، تغییر کرد.

تغییر در ارزشیابی به خودی خود می‌تواند استرس نمره را از دانش آموز بگیرد، پس به عنوان خانواده به فرزندتان فشار نیاورید، فراموش نکنید که پرورش و آموزش است نه آموزش پرورش، هدف خوب زندگی کردن است نه به هر طریقی زندگی کردن پس هیچ گاه پرورش را فدای آموزش نکنید.

تفریح، سرگرمی و اوقات فراغت همگی جزء پرورش نوجوان و جوان هستند نباید به خاطر آموزش تفریحات سالم را حذف کرد زیرا زمانی می‌رسد که جوان خودش آموزش را فدای پرورشش می‌کند.

سعی کنید تا در خانه برای فرزندتان حکم، سرپرستی را داشته باشید که می‌خواهد به بهترین نحو نوجوان را پرورش دهد، وقتی نقش علم با والدین ترکیب شود نوجوان دیگر احساس خوبی از در کنار خانواده بودن ندارد، بیشتر مشکلات و ناهنجاری‌هایی که جوانان را تهدید می‌کند با برخورد صحیح و رابطه مناسب در خانواده قابل حل است.

وقتی که خانواده نوجوان را از مضرات اعتیاد مطلع کند و همه جوانب و ضرر و زیان‌های اعتیاد را برای نوجوان شرح دهد به علت آگاهی از مضرات اعتیاد نوجوان و جوان در برخورد با پیشنهاد دوستان و جامعه برای امتحان کردن مواد مخدر با اطمینان نه می‌گوید و خانواده می‌تواند با خیالت راحت بر ترس از اعتیاد غلبه کند.

پس با تشویق و تنبیه های به موقع از زندگی در خانواده ای سالم لذت ببریم.